Een goed jaar geleden hebben wij jullie uitgenodigd om een enquête in te vullen. Deze was bedoeld om vanuit het werkveld een indruk te krijgen hoe het CSPE in 2024 eruit gaat zien.
Om er een goed en gestructureerd vervolg aan te geven willen wij jullie uitnodigen om op dinsdag 21 juni van 12.30 uur tot 16.30 op College de Brink in Laren aanwezig te zijn om hierover verder te praten.
Schrijf je in door bijgevoegde formulier in te vullen.
VSHO timmert volop aan de weg. VSHO groeit meer en meer formeel in de richting van Platform vmbo HBR. Mogelijk vraagt u zich wel eens af wat VSHO in deze nieuwe rol nog voor u kan betekenen. En of het de moeite waard is om lid te blijven van VSHO; ook al is de ‘contributie’ zeer, zeer laag.
We doen ons uiterste best u via onze site, via onze nieuwsbrieven, via LinkedIn, via Facebook, via Instagram en alle beschikbare social media optimaal te informeren en op de hoogte te houden over het wel en wee van VSHO.
Mochten de huidige middelen nou niet toereikend zijn, zijn we van harte bereid naar u toe te komen en u de rol van VSHO toe te komen lichten. Aan u persoonlijk, aan uw team, aan uw directie, aan uw regio …. laat het ons weten en we plannen een bezoek aan u of uw school in.
VSHO speelt immers gedeeltelijk een andere rol dan waar in het verleden sprake van was. Met nieuw elan richt onze focus zich met wat meer nadruk op het speelveld van het vmbo. Met name door de invulling van de formele rol als Platform vmbo HBR.
Maar we vergeten de oude succesfactoren niet. Zo besteden we bijvoorbeeld onverkort volop aandacht aan onze bekende vakwedstrijden en scholingsdagen. Scholingsdagen zijn en blijven volop toegankelijk voor docenten buiten het vmbo-HRB-werkveld.
Meer en meer MBO-scholen haken of haakten af bij VSHO. Het bestuur is voornemens het nieuwe aanbod van VSHO weer zo aantrekkelijk te maken, dat dat voor zo veel mogelijk scholen (opnieuw?) aanleiding zal vormen om weer lid te worden.
En dat komen we u graag vertellen. Interesse? Neem contact op met onze uitvoerend secretariaat (secretariaat@vsho.nl) en we maken een afspraak.
Wat we dan komen vertellen? Over de nieuwe rol van VSHO; over cspe en examinering HBR nieuwe stijl inclusief de resultaten van de veldraadpleging hierover, de Nieuwe Leerweg vmbo en natuurlijk de scholingsdagen en vakwedstrijden van de VSHO. Verder stellen we u in de gelegenheid al uw vragen op het terrein van het speelveld van VSHO te stellen en u te voorzien van een antwoord of reactie namens VSHO. De ene keer direct; een andere keer na overleg binnen het bestuur. Op dit moment is VSHO druk doende alle actuele wetenswaardigheden vast te leggen in een e-magazine. Als we u bezoeken zullen onze vertegenwoordigers dat e-magazine ook zeker inzetten om alle ins en outs van VSHO toe te lichten.
Ik ben Marco van Wijngaarden, 48 jaar en woon in Utrecht. Mijn schoolcarrière is begonnen na 7 jaar KLM, waar ik in de opleidingsafdeling heb gewerkt. In 2004 ben ik begonnen als docent ‘rest vacature’. 27 lesuren verdeeld over aardrijkskunde, geschiedenis, maatschappijleer 1 en economie in vier verschillende niveaus; basis, kader, havo en gymnasium. Na dit ’tropenjaar’ heb ik gekozen voor het vmbo. De leerlingen en het type onderwijs passen het best bij mij. Na een paar jaren docent werd ik al snel teamleider onderbouw. Daarna adjunct directeur op een vmbo school in Hoofddorp en de afgelopen drie jaar locatie directeur op de mooiste school van Nederland, namelijk Francois Vatel vmbo. Een kleine vmbo school in Den Haag met de profielen HBR en MVI. De Francois Vatel is de oudste horeca en bakkerschool in Nederland en bestaat dit jaar 75 jaar. Ik vind het HBR profiel het mooiste van het VMBO. Het geeft kinderen een set van basisvaardigheden waar ze hun hele leven op kunnen terugvallen. De afgelopen 2 jaar ben ik als bestuurslid vertegenwoordiger bij het SPV voor het platform HBR. Ik vind het belangrijk dat ons platform een plek is voor smalle en brede scholen die HBR aanbieden. Wat verbindt deze scholen en hoe maken we gezamenlijk een beweging die recht doet aan de ontwikkelingen in de sector. De afgelopen tijd hebben wij onze leden samen met Cito en CvtE bevraagd over de inhoud en organiseerbaarheid van het huidige CSPE. Met de uitkomsten wilde we graag het land in om erover door te praten op verschillende scholen. Ik hoop dat als de corona restricties het toelaten ik jullie alsnog kan ontmoeten.
Veel vmbo’ers stappen probleemloos over naar het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Echter is er voor de leerlingen waarvoor de overstap net iets te vroeg komt een mogelijkheid om hun vervolgopleiding op de huidige school voort te zetten in de vorm van een niveau 2 opleiding. Hiermee voorkomt men voortijdig schoolverlaten. Voortijdig schoolverlaten is niet alleen demotiverend voor de leerling, maar komt ook zeker de instroom in het bedrijfsleven niet ten goede. Om dit mogelijk te maken is er een nieuwe wet aangenomen die het mogelijk maakt dat leerlingen middels een doorlopende- of geïntegreerde leerlijn mbo-onderwijs volgen op de vmbo-instelling.
Hoe enthousiast het in wet gegoten idee van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap toen ook werd onthaald, het heeft pas op één school in deze regio tot diploma’s geleid: Teylingen College KTS in Voorhout. Tien leerlingen kregen daar deze week hun felbegeerde papiertje voor de met succes afgeronde opleidingen Constructiewerker, Kok en Uitvoerend Bakker, op mbo niveau 2.
Het slagingspercentage van 100 procent lijkt aan te geven dat leerlingen gebaat zijn bij een kleinere setting en om in een vertrouwde omgeving les krijgen van bekende docenten. Leerlingen staan dan wel ingeschreven bij mboRijnland, het onderwijs vindt plaats op de KTS in Voorhout. Naast vakvaardigheden en algemeen vormende lessen wordt er ook aandacht besteed aan planning, organisatie en samenwerken. Wel zijn er docenten van het MBO op de KTS les komen geven en hebben de leerlingen kleine onderdelen van de opleiding op mboRijnland mogen uitvoeren. Op deze manier was het mogelijk om kennis te maken met mboRijnland en dit zal de doorstroom naar niveau 3 vergemakkelijken.
Uiteraard zijn er ook leerlingen die na het afronden van deze opleiding aan het werk gaan en er voor kiezen om niet door te stromen naar een niveau 3 opleiding. ,,Al hopen we als mbo natuurlijk dat leerlingen, omdat het zo goed ging op niveau 2, enthousiast en gemotiveerd raken en door willen naar niveau 3. En misschien ook nog wel naar niveau 4, zodat ze leiding kunnen geven. Wat natuurlijk ook later in hun leven nog kan’’, vult Gijs Vlieland, directeur van mboRijnland, aan. ,,Belangrijke term bij ons is niet voor niets: een leven lang leren.’’
Hoe mooi het allemaal ook klinkt, in de gezamenlijke praktijk viel er veel te wennen en bij te sturen. Zo blijken leraren op een vmbo heel anders naar hun pupillen te kijken dan collega’s op een mbo. Zijn de eersten gewend om hun leerlingen bij de hand te nemen en die hand zolang mogelijk vast te houden, op het mbo hebben ze de ervaring dat een student het meeste leert van feedback en reflectie.
Neem het maken van soesjes. Ziet een vmbo-leraar dat het beslag van een leerling niet gaar is, dan is hij geneigd te zeggen: ‘Zet het even terug op het gas. Anders kun je het straks niet op de juiste manier verwerken.’ Bij de bakkersopleiding MBO klinkt dan juist: „Ga je gang maar en dan kunnen we later bespreken wat anders had gemoeten en waarom.”
Om het onderwijs wat meer dergelijke richtingen op te krijgen, werden soms docenten ’overgevlogen’ uit Leiden. Ook verzorgden mbo-docenten lessen machinebankwerken en lassen. Toen de examens naderden, kwam daar nog wat bij: terwijl een vmbo-docent vooral sturend is tijdens het productieproces, kijken mbo-collega’s heel strikt of iemand op het vereiste kwaliteitsniveau zit. ,,We zijn er nu eenmaal om studenten beroepsklaar te maken. Na de jaren bij ons moeten ze zo kunnen werken dat bedrijven daar wat aan hebben’’, legt Vlieland uit.
Nu iedereen geslaagd is overheerst blijdschap bij alle partijen. ,,Mooie ideeën zijn werkelijkheid geworden, mede dankzij het bedrijfsleven. Want bij ons leren leerlingen de basis en proberen we bedrijfsmatig te werken. Maar het zijn de erkende leermeesters bij de leerbedrijven waar we nauw mee samenwerken, die onze leerlingen nog meer competent maken in de vakvaardigheden en de technieken waarover een leerling op niveau 2 moet beschikken’’, weet Houwaart.
Niet voor niets hebben Vlieland en Houwaart het over een driehoek. Een driehoek die bestaat uit vmbo, mbo en het regionale bedrijfsleven en waarin de een niet zonder de ander kan. Want wat moet bijvoorbeeld het bedrijfsleven als er nóg minder goed opgeleiden van de scholen komen? En waar zouden de scholen zijn als de leerlingen niet langer enkele dagen per week praktijkervaring kunnen opdoen? Zeker nu de tekorten in de techniek en horeca zo oplopen. Vlieland zegt dat in het kader van levenslang ontwikkelen het MBO in staat is om geïnteresseerden snel en goed op te leiden.
Begon de KTS twee jaar geleden met acht leerlingen bij het koken en bakken op mbo-2-niveau, vorig schooljaar waren het er dertien en dit schooljaar zelfs achttien.
Trekt het feit dat de KTS een stukje mbo erbij heeft ook leerlingen van buiten? Ja, bij de techniek zit de groei er eveneens in: het aantal leerlingen steeg van twee naar dertien terwijl ook het aanbod breder werd: naast Constructiewerker kwam er de opleiding Monteur Elektrotechnische Installaties bij. Duren die opleidingen normaliter twee jaar, op de KTS kunnen leerlingen beginnen in hun examenjaar. In het vierde leerjaar van het vmbo hebben ze namelijk mbo 2 stof behandeld en zijn er al meerdere mbo-werkstukken gemaakt. Nu de dubbelingen eruit gehaald zijn, werkt dat motiverend voor de leerling, aldus adjunct-directeur en teamleider Techniek Sebastiaan Baltes .
Houwaart, die ook landelijk voorzitter is van het Platform Horeca, Bakkerij en Recreatie VMBO, merkt dat er veel interesse is voor de ’landelijk unieke samenwerking hier’. ,,Op veel plekken wordt ook hard gewerkt om hetzelfde neer te zetten, met partners in eigen regio. Wat dat betreft hebben we de loper hier aardig uitgerold voor de rest van Nederland.’’
Er zijn tot nu toe in de Duin- en Bollenstreek, Leidse en Alphense regio meerdere vmbo-scholen die de samenwerking zijn aangegaan met mboRijnland. Met de KTS zijn we het verst, aldus Vlieland. Vraag Vlieland waarom dat is en hij antwoordt: ,,Omdat het ook best lastig is. En je moet het wel volhouden. Leerlingen hebben er niks van gemerkt, maar Arjan en ik hebben elkaar ook wel eens gebeld op momenten dat het niet goed ging. Als je elkaar dan kunt vasthouden, maakt het dat het succesvol is. Zeker wanneer je het juiste team om je heen hebt. Met docenten die elkaar begrijpen en geduld met elkaar hebben; elkaar opzoeken in plaats van weg te lopen. Echt samenwerken dus.’’
Ook bekijkt mboRijnland met een aantal theoretische vmbo-opleidingen in Leiden, Oegstgeest, Wassenaar en Katwijk hoe het daar een praktisch keuzevak kan gaan verzorgen. Over twee jaar is dat namelijk verplicht. Er is zelfs al een term voor in onderwijsland: ’de tweede lijn van de doorlopende leerroute’.
Hoe tevreden Houwaart en Vlieland ook zijn over de samenwerking in de eerste lijn van die route, over één ding verschillen ze van mening. Zo hoopt Houwaart dat over vijf jaar iedere leerling van de goed geoutilleerde KTS na vijf jaar de deur uitloopt met een diploma op mbo 2-niveau, gekwalificeerd door de KTS. Vlieland weet niet of het vmbo ’die taak moet overnemen’. Daarbij benadrukt hij dat zijn mbo heel graag ’een lerend regionaal netwerk wil zijn’; ,,De eerste waaraan je denkt als je een vraag hebt en waar je kunt leren wat je op dat moment nodig hebt.’’
En een mbo’er heeft de toekomst, weet Houwaart: ,,Veel ouders en leerkrachten op basisscholen willen dat leerlingen zo hoog mogelijk uitstromen omdat mavo en havo zo belangrijk zouden zijn voor hun toekomst. Maar wij willen juist inzetten op vakmensen die we nodig blijven hebben. Een goede loodgieter blijft altijd nodig, een enthousiaste kok is nodig om een goede maaltijd voor te schotelen te en een warme bakker om een mooi en lekker brood te bakken.’’
,,En wat zei de voorzitter van de MBO Raad onlangs? Dat Nederland in tijden van corona vooral behoefte heeft gehad aan vakmensen van het mbo, in elke branche. ’’, vult Vlieland aan.
